Veel klassiekers uit de literatuur heb ik al tot me genomen, maar evenzoveel ook niet. Met name de 19e eeuwse boeken vind ik een genot om te lezen. Een overzichtelijke tijd met van die heerlijk klinkende woorden als struweel, tilbury, postiljon of pommade. Lange stoeten van markante figuren zie ik dan aan mijn geestesoog voorbij marcheren. Op mijn “gelezen” lijstje ontbrak echter nog steeds Madame Bovary van Flaubert. Het wordt nu gezien als een van de eerste moderne realistische romans uit de wereldliteratuur. Vanwege dit realisme vond men het immoreel en kreeg de schrijver destijds een proces aan zijn broek.

Ik heb het boek met veel plezier gelezen. Een pareltje! Mooi, bloemrijk taalgebruik in een haast poëtisch kader geplaatst. Flaubert denkt na over elk detail, elk woord dat hij plaatst. Dat maakt dit boek hier en daar wat langdradig, maar uiteindelijk komt hij altijd weer uit bij het thema van dit boek: de romantiek.

Madame Bovary

Emma (Madame Bovary) huwt met de nijvere dorpsarts Charles, maar zij voelt zich ongelukkig en eenzaam naast een man die weinig interesse voor haar toont. Zij leidt daardoor een eentonig bestaan, zonder enig doel of perspectief om zichzelf te ontplooien. Als zij na enkele jaren een kind krijgt, verandert er weinig aan haar gemoedstoestand. Het kind ergert haar eerder dan dat het vreugde geeft en zij laat de verzorging over aan een zogenaamde min. Ondertussen ontstaan er tussen haar en ene Lèon warme gevoelens voor elkaar.  Emma’s onophoudelijke zucht naar liefde en aanhankelijkheid dwingen haar bijna tot een willoze onderdanigheid. 

Na een poosje ontmoet zij Rodolphe en deze ontpopt zich als haar ware minnaar. Zij geeft zich volledig aan hem over en koestert zijn hartstocht voor haar. Roldolphe echter is niet van plan zijn vrijheid op te geven en verbreekt de relatie.

Bij toeval ontmoet ze Lèon opnieuw en hun bestaande genegenheid voor elkaar ontvouwt zich nu ten volle, maar altijd in het geheim. Emma laat zich in allerlei gedaanten zien: mystiek, praatziek, hartstochtelijk, onverschillig, zodat zij een zee van verlangens bij de jongeman wakker maakte. Emma geniet in stille overgave, maar ook deze relatie begint na verloop sleetse plekken te vertonen.

Ondertussen zijn de schulden die uitstaan zo hoog opgelopen dat er beslag op het huis van Charles en haar wordt gelegd. Radeloos gaat Emma op zoek naar heren met geld, waarin zij bijna zover gaat dat ze zich wil aanbieden voor vleselijke lusten. Geen van de heren wil haar helpen. Uiteindelijk ziet zij geen uitweg meer en vergiftigt zichzelf met arsenicum uit de dorpsapotheek. Ze sterft een gruwelijke dood en laat Charles en hun kind diepbedroefd achter.

De financiële problemen beginnen zich al snel te hervatten, schuldeisers blijven hem lastig vallen, omdat hij er niet over peinst ook maar een kleinigheid uit de inboedel te verkopen. Na een moeilijke tijd vol zuinigheid, dreigt dan toch beslaglegging. Charles sombert zich door het leven, verwaarloost zichzelf, tot hij op een dag dood van zijn stoel valt. Na verkoop van zijn eigendommen resteert er 12 frank en 75 centimes. Hiermee wordt de reis betaald om de kleine juffrouw Bovary naar haar grootmoeder te brengen.