Of het fenomeen Blauwe Maandag echt bestaat, durf ik niet te beamen. Vanzelfsprekend is er ieder jaar een maandag die valt in de laatste volle week van januari, maar of het dan expliciet de meest deprimerende dag van het jaar is, valt ten zeerste te betwijfelen. Naar mijn idee mist deze bewering elke wetenschappelijke basis. Voor mij persoonlijk zijn de maanden december en januari één lange, aaneengeregen ketting van laaghangende bewolking. Intussen heb ik geleerd ermee om te gaan. Blijven lachen is het devies. En dat werkt prima voor mij. Humor heelt.

Blauwe Maandag

Hoe dan ook: vandaag is het opnieuw zover. Blue Monday. Je wordt vandaag miskend, je portemonnee is hartstikke leeg, al je goede voornemens lijken gedoemd te mislukken, de eerstvolgende vakantie duurt nog minimaal vier maanden, er is geen sprankje zon te bekennen en je dient, ondanks al deze rampspoed, ook nog eens gewoon om half acht acte de presénce te geven bij je werkgever. Kan het erger? Nee Zet u schrap voor elke minuut, elke seconde die zich vandaag doet gelden.

Leo Bormans (1954) denkt daar allemaal heel anders over. Hij noemt zichzelf geluksambassadeur en is ervan overtuigd dat het gevoel van persoonlijk welbevinden voor een deel maakbaar is. Door ons denkpatroon te laten domineren door positivisme, wordt het gevoel van geluk (of tevredenheid) veel sneller ervaren dan wanneer we alsmaar aan het doemdenken slaan. Blauwe Maandag ontspruit tussen onze oren.

Hij stelt: “er is één geluksformule die klopt: 50% is genetisch, 10% is bepaald door omstandigheden zoals je job, huis en geld, en 40% heb je zelf in de hand. Een lottowinnaar blijkt snel op zijn vroegere niveau van geluk terug te komen, of eronder te duiken. Iemand die verlamd raakt in een ongeval komt na een tijd weer op z’n vorige niveau, of hoger. Met andere woorden: externe omstandigheden bepalen veel minder je geluk dan je kijk erop”, benadrukt hij ferm. “We focussen ons te veel op die 10%, zijn jaloers op anderen, terwijl we het vergelijkingspunt in onszelf moeten zoeken. Je bepaalt zelf dat het glas halfvol is.”

Meer optimisten dan pessimisten

Hoe komt het dan toch dat wij met z’n allen zoveel somberheid uitstralen? Waarom laten we ons de vage praatjes van een Blue Monday aanleunen? En hoe komt het dat het straatbeeld grotendeels wordt bepaald door een haastig voortsnellende mensenmassa, stuk voor stuk voorzien met naar beneden wijzende mondhoeken? Bormans stelt dat er – gelukkig –  nog altijd meer optimisten zijn dan pessimisten. Alleen maken de pessimisten veel meer lawaai, zodat zij de optimisten weten te bedelven onder één lange, rumoerige klaagzang.

En hierdoor laten wij ons, samen met allerlei andere negatieve invloeden, veel te snel beïnvloeden. We durven of willen niet meer vertrouwen op onze eigen geest die heel goed in staat is alles wat neigt naar negativiteit om te buigen naar vrolijker zaken. Geluk heeft niets van doen met goudkleurige toverstafjes of zoetgevooisde, harp spelende engeltjes. Het gaat ook vooral niet over meer, meer en nog meer. In feite gaar het zelfs helemaal niet  over dingen, het gaat over mensen. Het gaat met name ook vooral niet over jezelf, het gaat over anderen. Over samenzijn. Over delen. Mensen ervaren een gelukzalig gevoel als ze met anderen iets gemeenschappelijk hebben. Door te delen worden we gelukkiger. Bormans gelooft stellig in deze bewering.

Positieve psychologie

Was in vroeger tijden de zoektocht naar geluk duidelijk verweven met religie en filosofie, vandaag is het een heuse wetenschap geworden. Positieve psychologie is al een studierichting in de VS en Engeland. Het zou volgens Bormans heel snel ook in onze landen een erkende opleiding moeten worden. Hiermee ontstaat de mogelijkheid om met behulp van parameters onze mate van welbevinden meetbaar te maken. Door middel van tips en tricks van zgn. geluksprofessors kan ons leven dan op een eenvoudige wijze zachter, milder en vooral vrolijker ingekleurd worden.

Tja, ik ben onder de indruk van dit soort wijsheden. Vooral nu het ondertussen 16.00 uur is geworden en het grootste deel van de dag als zand door mijn handen is weggeglipt. Zonder al te veel kleerscheuren. Of dramatische zelfmoordpogingen. En vooral zonder in een oneindig vacuüm van neerslachtigheid te zijn beland. Ik leef nog!!! Hopelijk jullie ook. Nog slechts acht uurtjes te gaan. Morgen is alles anders. Ik beloof het jullie. Het wordt dan Dolle Dinsdag. Dikke pret, bomen die tot in de hemel groeien, roze brillen en trompetgeschal. Inclusief feesthoedjes en roltongen. En een mensheid die, zodra de wekker galmt, schuddebuikend zijn bed uitrolt. Ik verheug me er nu al op.