Wie aan Frankrijk denkt, denkt vast niet alleen aan geurige lavendelvelden, groezelige alpinopetjes of een zwerm verhitte fietsers die hijgend de alpe d’Huez beklimmen, maar toch vooral aan tafels waarop overvloedig eten staat uitgestald vergezeld van robuuste kannen rode en witte wijn. De ware Fransman leeft zo’n beetje aan tafel, voert er eindeloze gesprekken, sprokkelt de laatste restjes brood bijeen om overgebleven saus mee op te dippen, sluit gewoontegetrouw af met een fikse portie (vaak goddelijke) kaas en neemt voor dat alles ruim de tijd. Tijd om in aangenaam gezelschap te genieten van al die heerlijke gerechten en producten. Het is het fundament van een tolerante en met elkaar verbonden samenleving, is mijn vaste overtuiging.

Dat geldt ook voor Onno Kleyn (culinair- en wijnjournalist), die in de loop der jaren la douce France van de Provence tot de Elzas en van Bretagne tot de Mediterannée heeft bezocht. Die reizen hebben geresulteerd in rugzakken propvol culinair getinte verhalen, welke nu opgetekend staan in zijn laatste boek Mijn Frankrijk. Heel herkenbare verhalen, want ook G en ik tuften gedurende een groot aantal jaren vrolijk door het Franse land. Geen enkele hypermarche werd overgeslagen. Lokale markten bezochten we terwijl de dauwdruppels nog op de vers uitgestalde waar lagen te blinken. We aten overal en nergens en proefden alles wat er maar enigszins eetbaar uitzag. Crudités met een verrukkelijke vinaigrette in een studentencafé, riz Niçoise in een nonnenklooster, hartige galettes in een Bretonse crêperie, de ultieme bouillabaisse ergens op een boulevard aan de Côte d’Azur en uiteraard ontbraken ook de andouilettes niet. Een hilarische ervaring!

Vakantiegevoel

Nooit hebben we méér vakantiegevoel ervaren dan toen. Telefoneren naar het thuisfront diende te gebeuren vanuit een cel en navigeren deed je met zo’n levensgrote uitklapkaart. We voelden ons als de spreekwoordelijk God in het land van pain et vin. Dromerige dorpjes waar de tijd heeft stilgestaan met stoffige, lommerrijke pleintjes waarop petanque gespeeld wordt. Zinderende hitte die het tussen twaalf en drie uur onmogelijk maakt ook maar één vin te verroeren. Gemoedelijke dorpscafé’s met wankele, houten tafeltjes gedekt met geblokte kleedjes. Aan de wand krijtborden met in krijt vermelde lokale specialiteiten. Ontbijten met krakend verse croissants en loeihete café au lait op onhandige terrasstoeltjes. Dat is Frankrijk in haar volle glorie, het land waar Onno Kleyn 46 jaar geleden verliefd op werd.

Mijn Frankrijk verhalen en recepten van Onno Kleyn

Terug naar Mijn Frankrijk verhalen en recepten van Onno Kleyn. Naast de uiterst plezierige verhalen staan er in dit boek 115 recepten die Onno zelf, op een eenvoudig campinggasje ofwel in de keuken van zijn Franse tweede huis, bereidde. Altijd met respect voor de klassieke recepten, maar tevens met een zwierige persoonlijke twist. Een knisperende eenvoudige salade naast de fameuze tournedos met pepersaus. Of – wie kent ze nog – escargots met knoflookboter, welke in de jaren zeventig ook in Nederland op de menukaart van iedere zichzelf respecterende bistro prijkten. Tarte au citron, nog zo’n klassieker, een bros deegje gevuld met een intense citroenvulling. Geurige ratatouille, met als tip van Onno: rooster de groenten in de oven, dat bespaart veel tijd en geeft vaak een diepere karamellisering.

Ook het recept voor een omelet met tuinkruiden (omelette aux fines herbes) ontbreekt niet. Iedereen die denkt dat je zo’n opgeklopt eitje even snel in de pan bakt, heeft er niets van begrepen. Er schijnen in Frankrijk zelfs chefs te zijn die tijdens een sollicitatieprocedure ervoor kiezen om aspirant-chefs hun vakmanschap te laten tonen door het bakken van een perfecte, baveuse omelet. Een beetje zacht van binnen maar wel goed gegaard en nergens te bruin. Alles draait hierbij om timing en feeling. Exact wat een goede chef nodig heeft. 

Frankrijk is met recht de bakermat van de haute cuisine. Grote chefs als Auguste Escoffier en Paul Bocuse kregen grote bekendheid door hun verfijning van de kookkunst. Let wel: Fransen zijn grootverbruikers van room, boter en knoflook. Als je voor deze drie zaken allergisch bent, kun je je beter verre van de klassieke Franse keuken houden. Persoonlijk zeg ik: gun jezelf op dag 1 een dosis culinaire overvloed en matig op dag 2 met eenvoudige, lichte kost.

Als je ook dit jaar nog kiest voor een zgn staycation, lees dan dit boek in je zonnige achtertuin, met een glaasje wijn binnen handbereik. De vele persoonlijke anekdotes zorgen voor een glimlach, alle informatieve verhalen over ingrediënten en historie verdiepen je culinaire kennis en de inspirerende recepten nodigen je uit om – ook al heb je vakantie – alsnog de keuken in te duiken. Om je vervolgens in Nederland, in ieder geval een klein beetje, in Frankrijk te wanen. 

Titel:          Mijn Frankrijk
Auteur:     Onno Kleyn
Uitgever:  Nijgh & van Ditmar
ISBN:         978 90 388 09915 
Pagina’s:  336
Prijs:           € 29,99

Noot: Dit boek werd mij ter beschikking gesteld door uitgeverij Nijgh & van Ditmar. Dit feit is niet van invloed geweest op mijn oordeel. Ik schrijf slechts over zaken die mij persoonlijk in beroering brengen.