Uit de reacties heb een winnaar gekozen.
Dit is: Vera d’Hooghe. Van harte gefeliciteerd, Vera met dit schitterende boek. Je krijgt het zo snel mogelijk toegestuurd.
De appel valt niet ver van de boom. Dat mag je wel zeggen van Onno en Charlotte Kleyn. Vader Kleyn is al zijn hele leven bezig met onderzoeken naar en het publiceren over voeding. Dat doet hij met verve, altijd met een tomeloos enthousiasme en een prettige luchtigheid. Eten en drinken – met name het schrijven erover – dient wat mij betreft ontdaan te zijn van alle soorten ernst of zwaarmoedigheid, maar vooral zorgeloosheid, genoegen en tevredenheid uit te stralen. Ik kan u verzekeren: dat lukt Onno Kleyn meer dan uitstekend! Nu hij samen met dochter Charlotte het boek Luilekkerland heeft geschreven, lijkt ook zij definitief in de voetsporen van haar lekkerbekkende vader te treden. Charlotte Kleyn studeerde geschiedenis en rondde in 2017 de master Food History af, waardoor zij zich nu culinair journalist en historica mag noemen.
Betje, de goedkope keukenmeid
In Luilekkerland neemt het duo Kleyn de lezer tijdens hun culinair-historische ontdekkingstocht mee naar gerechten als Savooise koekjes (1850). Het recept daarvoor komt uit Betje, de goedkope keukenmeid. Volgens de oorspronkelijke versie zou je hiervoor ten minste een uur “9 eijeren en 9 dojers met 5 ons suiker en 4 ons bloem” moeten roeren. Toevoegen “10 lood gestooten (?) amandelen”. Anno 2018 kunnen we hier weinig meer mee.
Maar er worden ook zaken beschreven die naadloos aansluiten bij ons huidige no waste tijdperk. In Recepten van de Rotterdamsche Huishoudschool (1918) worden bijvoorbeeld peen- en radijsloof gebruikt. Dat dit vervolgens minstens een uur moet koken, lijkt vervolgens erg in tegenstrijd met elkaar. De hoeveelheid die daarvan overblijft, zal het volume van een vingerhoed gehad hebben. Toch leuk om te weten.
De nieuwe voedingsmiddelen
Via de befaamde Delftsche slaolie, de blanc-manger, het niervet, de griesmeel met bessensap – röd gröd – belanden we uiteindelijk bij de eerste uitwassen van de voedingsmiddelenindustrie. Merken als Blue Band en Maizena veroveren de markt. Ook de haast transparante drilpudding Trixy en Saroma, de pudding zonder koken, beleven hoogtijdagen. Of het een verbetering in onze eetcultuur betekende, blijft voor velen van ons even de vraag.
Gevogelte door de eeuwen heen
Een apart hoofdstuk in Luilekkerland is gewijd aan de bereiding van gevogelte door de eeuwen heen. Al vanaf de middeleeuwen zijn vogels een mateloos populair voedingsmiddel. Waarschijnlijk omdat hun habitat zo dicht bij die van de mens ligt. In 1593 schrijft een Carolus Battus in een kookboek van zijn hand al over kapoenen en patrijzen, entvogels (eenden), ganzen, kwartels, duiven en snippen. Oorspronkelijke gerechten als kip met sinaasappel, kip met eiersaus en parelhoenders à la Normandië toveren vader en dochter Kleyn om tot bruikbare, moderne recepten.
Al met al een enorm interessant boek om te lezen én om in te kijken, want de talloze illustraties, zowel in kleur als in zwart-wit, maken het geheel niet alleen compleet qua tijdsbeeld, maar hier en daar ook hilarisch.
Winactie
Ben jij nieuwsgierig geworden naar dit kostelijke boek vol culinaire wetenswaardigheden en heerlijke verhalen? Ik mag een exemplaar van dit boek weggeven. Je kunt hiervoor in aanmerking komen door in een reactie onder dit blog (Facebook mag ook) te schrijven of het koken jou ook met de paplepel is ingegoten en zo ja, door wie.
Deze winactie eindigt op zondag 21 oktober 2018 om 24.00 uur. Maandag 22 oktober 2018 maak ik de winnaar op dit blog bekend. Je hebt dus ruim 1 week de tijd om te reageren. Vergeet vooral niet in je reactie een geldig e-mailadres te vermelden, zodat ik contact met je op kan nemen.
Ik doe graag mee voor een kansje op dit mooie boek!
Het koken is mij helaas niet met de paplepel ingegoten, mijn moeder is de liefste, maar niet zo’n geweldige kokkin. Aardappelen, doodgekookte groenten en vlees, dat was het wel. Op een heel exotische dag aten we macaroni, gemaakt met ‘mix voor macaroni’ uit een zakje. Ik krijg nog rillingen als ik eraan denk!
Hierdoor dacht ik tot ik het huis uitging dat ik heel veel niet lustte. Toen ik zelf ging koken ontdekte ik pas hoe lekker groenten kunnen zijn. En hoeveel ik nog niet kende.
Fijn dat het allemaal goed gekomen is, toen je voor jezelf ging koken, Miranda. Persoonlijk is koken en lekker eten mij wel met de paplepel ingegoten, vanwege een vader met koks- en banketbakkerspapieren. Je dingt mee naar het boek!
Oeh, wat fijn zo’n vader!
Mijn vader bakt dan weer wel de allerlekkerste oliebollen. Maar daar blijft het bij ☺️
Dat klinkt als een erg interessant boek Nell! Ik heb het koken wel van huis uit mee gekregen. Mijn (inmiddels overleden) vader maakte fantastische gegrilde kip met patat en was in het weekend altijd in de keuken aan het rommelen met sauzen. Een echte lekkerbek. Mijn moeder staat ook graag in de keuken en wordt nog net niet agressief als ze het over kant en klaar maaltijden heeft ha ha ha. Wij wisten niet eens dat ragout ook in blik verkocht werd. Dat maakte je zelf.
Wat een heerlijke herinneringen, Martine. Voor mij geldt hetzelfde. Al vroeg in de morgen was de avondmaaltijd het gesprek van de dag. Ook jij maakt kans op dit boek.
Gevriesdroogde hutspot! Die vond ik wel lekker. Wist ik veel…
Wat een leuke winactie, ik ben erg benieuwd naar het boek.
Hoe ik aan het koken ging …
Ik kom uit een gezin waar elke dag gekookt werd en altijd zonder pakjes. Mijn moeder was bedreven in de doordeweekse keuken, van Hollandse pot tot spaghetti met een ‘Bolognese’ van gehakt, grove preiringen en grote stukken knolselderij. Niks gemaksvoedsel: ik heb in mijn hele jeugd nooit een slavink of diepvriespizza gegeten (al kwamen er wel eens doperwtjes en worteltjes uit blik of uit de diepvries op tafel).
In het weekend en op vakantie was de keuken het domein van mijn vader en kregen we vaak ‘raar’ eten: Noord-Afrikaanse couscous, Indische rijsttafel, Turkse imam bayildi en Oostenrijkse geschnetzelte. Behoorlijk vooruitstrevend voor die tijd (we schrijven de jaren ‘70 en ‘80) en omdat ik veel van die onbekende smaken niet bliefde liet mijn vader me meehelpen zodat ik kon zien dat er echt alleen maar lekkere ingrediënten in zaten. De geboorte van een keukenprinses! Ik heb nu zelf een gezin waarvoor ik elke dag de keuken induik, en ik hoop van harte het kook-gen van de familie door te geven aan mijn kinderen; de eerste tekenen zijn er al!
Een echte paplepel dus voor jou! Het is zo geweldig een kind niet op te voeden met gemaksvoedsel maar te tonen hoe puur eten in elkaar hoor te zitten. Chapeau voor jou en je familie. Je maakt kans op het boek.
Nou nee niet echt met de paplepel ingegoten nee. Aangebrande rijst is echt heel vies.
En ik blijf het ingewikkeld vinden. Heb het geleerd in mijn studententijd, met de directe feedback van kritische huisgenoten.
De hartige taarten uit de Allerhande (uit de tijd dat die nog met ingrediënten werkte ipv alleen pakjes) zijn nog steeds favoriet.
Als ik uit mijn werk kom ben ik meestal te moe om te koken. Dat doe ik dus in het weekend en dan vind ik het ook leuk.
Ik mis die leuke kookkalender met de geweldige recepten en informatie van Karin Luiten en Onno Kleyn! Heb nog een heel stapeltje bewaard, ze liggen los in kookboeken.
Dus ik verheug me er op om meer van Onno te lezen. Liefst door dit boek te winnen natuurlijk!
Er is niets mis met weekendkokers, Anne. Veel mensen hebben dan pas de tijd en de rust om er daadwerkelijk van te genieten. Misschien is het een tip om dan wat meer te maken en in te vriezen? Soep is doordeweeks ook een geweldige opvuller. Met zelfgemaakte bouillon (ook weer uit de vriezer) gezond ende gemakkelijk! Je naam komt in de hoge hoed.
Het is mij zeker met de paplepel ingegoten. Oma in Zeeuws-Vlaanderen kookte ook tijdens de oorlog dagelijks voor 15 mensen….maar was ook daarna alleen maar met koken en eten bezig. Zelf brood bakken, jam maken, wecken van de groenten etc. Als ze kwam oppassen maakte ze voor ons de heerlijkste gerechten. Mijn moeder was ook gek op koken dus wij leerden het als kind automatisch en hielpen altijd. Veel invloed ook van de Vlaamse keuken door de andere oma. Het vorige boek van Onno is geweldig dus ik ben zeer benieuwd naar dit boek!
Zeeuws-Vlaanderen staat voor mij synoniem met de Vlaamse-Bourgondische leefstijl. Altijd zoekend naar momenten om van eten (of drinken) te kunnen genieten. Geweldig. Fijn dat je zoveel overgenomen hebt op culinair gebied, Vera. Je maakt kans op het boek.
Nieuwsgierig naar dit boek!
Koken is mij met de paplepel ingegoten door mijn moeder. Stond op mijn 12de al 1x per week te koken voor vader en broers omdat mijn moeder dan werkte (begin jaren ‘70). Mijn moeder wist ook altijd wel een oplossing ergens voor en daar pluk ik nu de vruchten nog van.
Super, dat je op die manier bent opgevoed, Jet! Ook voor mij geldt dit, alleen kwam de paplepel niet van mijn moeder maar van mijn vader. Je dingt mee naar het boek.
Wat een boek vol uitdagingen.
Mooi en interessant een boek om blij van te worden.
Zeker, Tilly. Het boek staat bol van interessante wetenswaardigheden uit het verleden. Ook jij maakt kans op het boek.
Vandaag ook al een leuk stuk in de Volkskrant over dit boek, ben nu wel nieuwsgierig geraakt.
Mijn oude moeder komt uit Indië, ik zag haar altijd eindeloos in de keuken staan, als klein kind dacht ik dat alle moeders dat deden, maar dat was natuurlijk niet zo.
Van haar leerde ik al vroeg dat koken vooral organiseren is en heel veel proeven.
Achteraf had ik wel eens te doen met haar, mijn vader nodigde altijd Jan en alleman uit, voor een ‘echte’ rijsttafel bijvoorbeeld, en zij maar koken.
Na mijn pubertijd ervoer ik koken als vanzelfsprekend en ik kookte vroeger eindeloos voor mijn medestudenten.
Altijd ben ik blijven koken, nu wordt ik wel eens gevraagd om voor een groep 25 à 30 mensen te koken, reuze spannend om te doen.
Naast het koken ben ik af en toe over eten gaan schrijven, hetgeen ik minstens zo leuk vind als koken.
Het leukste van koken is voor mij het idee om alles zelfs te maken, hoeveel moeite het soms ook kost, van het bakken van een luchtige baguette tot het zelf confit maken van eendenmaagjes, of mijn eigen gevogelte paté.
Talloze notities maak ik tussendoor die ik dan eindelijk in mijn blog verwerk.
Wat een leuk verhaal, Eric! Natuurlijk koken niet alle moeders de sterren van de hemel, je hebt gewoon erg veel geluk gehad. En wat fijn dat het zo op jou is overgeslagen. Ook jij maakt kans op het boek.
De hele week ben ik nog op zoek geweest naar mijn eventuele paplepel, maar helaas niet gevonden.
Simpel koken heb ik geleerd uit de pocket Prisma Kookboek van Mia Snelder ( ik heb het nog altijd bewaard). Mijn eerste man en 2 kinderen kregen in de jaren 70 en 80 diabetes type 1. In de tijd bestonden er nauwelijks lekkere suikervrije artikelen. Enkele peperdure potjes suikervrije jam was alles. De voedingsvoorschriften waren toentertijd ook nog heel streng. In de loop van de jaren ben ik veel gaan experimenteren om lekkere dingen uit te vinden die voor alle 3 in het dieet pasten. Dat is aardig gelukt. Ik leerde suikervrije jam, chocoladepasta en -boter, rabarbersap en allerlei toetjes en taarten te maken. Koolhydraten verantwoorde maaltijden waren ook een leuke uitdaging. Het moest natuurlijk ook nog gezond zijn en weinig vet bevatten. Ik werd er in ieder geval erg inventief van en leerde ontzettend veel over voeding.
Na het overlijden van mijn eerste man kreeg ik 15 jaar geleden een nieuwe relatie. Mijn kinderen woonden op zichzelf. Ik ging op het gebied van koken, bakken en lekker eten helemaal los. Zonder beperkingen kon ik me helemaal uitleven op allerlei lekkers en dat doe ik tot op de dag van vandaag met enorm veel plezier. Omdat ik in het verleden ca. 30 jaar zeer gezond heb meegegeten, is dat een tweede natuur geworden en ben ik niet echt dol op echt vette en zoete dingen. Wij eten meestal vers en gezond en groeien niet de pan uit.
Ik probeer heel veel verschillende soorten recepten uit en geef er dan ook meestal nog een eigen draai aan.
Mijn paplepels zijn dus eigenlijk alle experimenten en inmiddels eigen ervaring en natuurlijk kookboeken en recepten die ik echt overal vandaan haal.
Geen paplepel misschien, maar dan toch in ieder geval een geweldige auto-didact! Je verhaal klinkt als een nooit aflatende interesse naar producten om passende gerechten van te maken. Petje af! En je dingt mee naar het kookboek.