Ondertussen kennen jullie vrouwtje Eetplezier een beetje. Althans, dat genoegen gun ik mezelf. Niet dat ik zo’n opzienbarende levenswijze heb, verre van dat, maar ik wil mijn ongebreidelde ongenoegens en tomeloze opwinding over lekker eten nogal eens ventileren in een blogpost. En dat inmiddels al zo’n vier jaar. Geen reden tot een feestje, vind ik. Een mens dient gewoon voort te gaan met datgene waar hij/zij mee bezig is. Geen flauwekul.

Maar goed, jullie (her)kennen dus mijn gestaag groeiende afkeer met betrekking tot verplichte nummertjes. Kerstmis gaat daar meer en meer toe behoren. Bwèh, geen zin an. Ik wil niet meer, zoveel is wel duidelijk. Het opgeklopte gedoe eromheen, de massale overvloed, de commerciële achtbaan die al vanaf oktober begint te ronken … allemaal redenen die Kerstmis in de loop der tijd hebben gedegradeerd tot een ordinair volksverzinsel. Nee hoor, ik ben echt geen overtuigd gelovig mens, hooguit ben ik opgevoed met een slordig aantal flesjes wijwater die, eenmaal aangebracht door mijn mollige kindervingertjes op voorhoofd, schouders en borst, voor het broodnodige christelijke aureool moesten zorgdragen.

Toch zijn de kerstdagen uit mijn jeugd vervuld van een andere sfeer dan heden ten dage. Pas daags tevoren werd de boom opgetuigd. Er was de spanning of het glazen engeltje met de fragiele zilveren vleugeltjes opnieuw ongeschonden uit de doos zou komen, de geur van bouillon die stond te trekken op het fornuis, één klein rood kaarsje dat op de eikenhouten kloostertafel stond te flakkeren en de extra deken die ’s nachts over het voeteneind mocht. Maar bovenal kan ik me, áls Kerstavond dan eenmaal was aangebroken. de vredige rust herinneren. Alsof alleen die bezinning belangrijk was.

Of ik dit jaar ook daadwerkelijk mijn rug recht ga houden, lees: niet mee zal doen aan de hierboven geschetste lariekoek, zal de tijd moeten uitwijzen. Soms wil een menselijk brein zijn eigen richting kiezen. Feit blijft dat ik in de opmaat naar de laatste feestdagen van het jaar, graag op zoek ga naar stilstand en rust in de buitenlucht. Nog meer dan in voorgaande jaren zorgt de sereniteit ervan maakt dat ik helderder ga denken, kan afwegen en tenslotte ook keuzes durf te maken. Op naar buiten dus!

Ooit moet het een imposant kasteel geweest zijn, nu resten er slechts de brokkelige fundamenten. Haast onvindbaar, net buiten het idyllische dorpje Baarland, omzoomd door een singel van bomen en heesters, ligt De Hellenburg. Bij toeval werden in 1958 tijdens grondwerkzaamheden de restanten van dit slot ontdekt. Hoewel ik van nature niet echt een geschiedenisvorser ben, raak ik altijd wel erg geïnteresseerd als diezelfde historie me inzichtelijk wordt gemaakt. Dus ga ik op deze prachtige, zonnige decemberdag op pad naar Baarland. Het wordt zoeken. Slechts een piepklein groen bordje wijst me de weg. Ik passeer zo’n afzichtelijk draaihekje en sta, na een kort zandpad afgelegd te hebben, oog in oog met een stukje Zuid-Bevelandse geschiedenis. Voorname geschiedenis, want ooit was hier het adellijke geslacht Van Renesse gehuisvest.

Het kasteel is in de veertiende eeuw in bezit geweest van deze familie. Jan van Renesse (1305-1348) is vermoedelijk de bouwheer van de grote, stenen woontoren. Die was ongeveer elf bij elf meter groot en had muren van twee meter dik! De Hellenburg ging vervolgens een paar keer over van vader op zoon. Midden vijftiende eeuw gaf Frederick van Renesse (1410-1452) opdracht om het slot uit te bouwen tot een indrukwekkend complex. Vanaf 1475 stopte naar alle waarschijnlijkheid de bewoning. Daarna trad snel verval op.

Hoewel de kwetsbare, poreuze fundamenten zelf niet betreden mogen worden zijn deze vanaf het omringende wandelpad goed zichtbaar. Duidelijk zie ik drie ronde vormen en visualiseer dat dit de torens geweest moeten zijn, van waaruit de vijand werd bespied. Ook de restanten van de woontoren zijn goed te herkennen. Nu sta ik hier, een modern mens uit de eenentwintigste eeuw, voorzien van allerhande geavanceerde communicatieapparatuur, een comfortabel, geïsoleerd huis en door de eeuwen heen volledig vervreemd van middeleeuwse levensomstandigheden, te midden van dit verstilde stukje landschap gebiologeerd te kijken naar één van de weinige zichtbare herinneringen uit het verleden van Zuid-Beveland. Terug met beide voeten op de grond. Ver weg van alle commerciële, misvormde bedenksels rondom de voor ons liggende feestdagen. Het voelt goed.

Object De Hellenburg wordt momenteel beheerd en onderhouden door Stichting Het Zeeuwse Landschap en is te vinden aan de Hellenburgweg te Baarland.