Ondanks haar hoge leeftijd – ze is momenteel 85 – weet de Brits-Egyptische kookboekenschrijfster Claudia Roden van geen ophouden. Zij wordt wereldwijd gezien als de grootmeester van het culinaire schaakbord. Waar de een na de andere jonge chef na een aantal jaren gedesillusioneerd het spel moet staken, weet Roden als onbetwiste Koningin van de fijnproeverij haar glorieuze positie vast te houden.

Na een omvangrijke collectie aan goed gedocumenteerde kookboeken geschreven te hebben, is er nu Med, een indrukwekkende verkenning van de mediterrane keuken. Med is een aaneenschakeling van melancholische herinneringen aan Roden’s periode dat zij door de Mediterannée zwierf en met gemotiveerde gedrevenheid zoveel mogelijk smaken wilde leren (her)kennen. Gerechten die haar gelukkig maakten. De auteur was en is in haar element als ze omringd wordt door aroma’s van piment, kaneel, knoflook, koriander, saffraan, komijn en gember. In de de loop der jaren zijn de landen rond de Middellandse Zee haar natuurlijke habitat geworden. 

Med een kookboek van Claudia Roden

Wat de boeken van Roden zo boeiend maakt zijn haar unieke zoektochten naar de oorsprong van een bepaald gerecht. Ze houdt niet van een beetje geklets, maar doet diepgaand onderzoek en baseert haar verhalen op overtuigende bewijzen. Dat vind ik persoonlijk pas écht leuk aan een kookboek: originele, authentieke recepten gelardeerd met een stukje waarheidsgetrouwe historie. En ik ben niet de enige, veel van haar boeken gelden als inspiratiebron voor moderne topchefs als Yotam Ottolenghi, Nigella Lawson en Jamie Oliver. 

Je kunt je er anno 2021 misschien haast geen voorstelling van maken, maar tot begin jaren ‘70 was er weinig tot niets bekend over de Mediterrane keuken. Nederland zat ‘s avonds nog braaf aan de bloemkool met plakkerige bechamelsaus of de doorgekookte spruitjes met sudderlapjes. Veel exotischer dan bami of nasi werd het niet in die tijd. Er bestonden nog geen kookprogramma’s of culinaire magazines, dus hoe moesten wij erachter komen wat er in andere landen op tafel kwam? Veel van de gerechten, met name in het Midden Oosten, werden mondeling overgedragen. Dochters leerden van hun moeders hoe ze een traditionele tajine moesten bereiden of een knapperige bastilla. Over de beroemde klassieke Franse keuken was destijds al genoeg documentatie voorhanden, andere landen bleven echter ver in de schaduw daarvan.

Nieuwe ontdekkingen na de bloemkool

Claudia Roden bracht daar voorgoed verandering in. Ze sprak met honderden thuiskoks, noteerde elk detail en debuteerde uiteindelijk in 1968 met “A Book of Middle Eastern Food”. Nu nog is dit boek het standaardwerk voor iedereen die zijn hart verloren heeft aan baba ganoush, hummus, tabouleh en baklava. Ons kikkerland is verworden tot een smeltkroes van de meest uiteenlopende gerechten van buitenlandse afkomst. Wees eerlijk: wie heeft er op dit moment geen potje harissa, granaatappelmelasse of za’atar in haar provisiekast staan?

Kikkererwten, aubergines, olijfolie, pijnboompitjes: al deze producten hebben ons eetpatroon revolutionair veranderd ten opzichte van vroeger. Helemaal terecht overigens, aangezien er weinig keukens zijn die zo’n verscheidenheid aan geur, kleur en smaak biedt dan de mediterrane. Med is een ware ode aan de vrijheid om te experimenten c.q. te improviseren met al die verrukkelijke ingrediënten uit het Middellandse Zeegebied. Bravo voor Claudia Roden om ons hier nogmaals aan te herinneren!

Titel:          Med
Auteur:     Claudia Roden
Uitgever:  Fontaine Uitgevers
ISBN:        9789464040814
Pagina’s:  320
Prijs:          € 32,00

Noot: Dit boek werd mij ter beschikking gesteld door uitgeverij Fontaine. Dit feit is niet van invloed geweest op mijn oordeel. Ik schrijf slechts over zaken die mij persoonlijk in beroering brengen.